Overig advies zwangerschap
Advies vóór de zwangerschap
Heb je een kinderwens; zorg dan dat jij en je partner al gezond leven voor de zwangerschap. Het liefst een half jaar voor de bevruchting. Bepaalde stoffen kunnen namelijk al vóór de zwangerschap schadelijk zijn voor de gezondheid van je kind. Ook de allereerste periode als je net zwanger bent en je het zelfs nog niet weet, is een belangrijke periode voor de gezondheid van je kind. In de eerste weken van de zwangerschap ontwikkelt een baby zich razendsnel. Daarom is het advies om al vóór de zwangerschap gezond te leven.
Advies tijdens de zwangerschap
Roken
Roken en meeroken tijdens de zwangerschap brengt grote risico’s met zich mee. Het beste advies is zo snel mogelijk helemaal stoppen! Praat er open over en wees niet bang om te vertellen dat je rookt en hoeveel. Samen kunnen we kijken welke oplossingen mogelijk zijn. Als je veel moeite hebt met het stoppen met roken kan accupunctuur je ook vaak helpen. Zowel de huisarts als de verloskundige kunnen je hiermee helpen. Klik hier voor meer informatie.
Alcohol
Als je een kinderwens hebt en je nog regelmatig alcohol drinkt heb meer kans op het krijgen van een miskraam. In de zwangerschap is het promilage alcohol in het bloed van de zwangere vrouw is nagenoeg gelijk aan dat van de baby. Een vrouw zweet en plast alcohol uit. Een baby zweet niet, maar plast de alcohol uit in het vruchtwater en drinkt datzelfde vruchtwater weer op. Een volwassen vrouw doet er nog geen twee uur over om een glas alcohol te verwerken, de lever van de baby heeft daar 24 uur voor nodig. Alcohol komt in al het lichaamsvocht terecht en wordt niet door de placenta tegengehouden. Het is onduidelijk bij welke hoeveelheid alcoholgebruik er schade ontstaat bij de baby. Er spelen allerlei factoren een rol: je leeftijd, het moment in de zwangerschap waarop gedronken wordt, de hoeveelheid alcohol die je drinkt, of de lever van de baby al functioneert… Als er door het gebruik van alcohol schade ontstaat aan de baby is dat niet met een echo te zien. Per jaar worden er ongeveer 500 kinderen geboren met schade door alcoholgebruik (Foetaal Alcohol Syndroom: FAS), (dat zijn er ongeveer 2x zoveel als met het syndroom van Down). Het beste advies dat we kunnen geven is daarom dus ook om helemaal niet te drinken. Alcohol komt ook in de borstvoeding terecht. Kijk voor meer informatie hier
Drugs
Drugsgebruik kan invloed hebben op de eicel en spermacellen, eileider, baarmoeder. Ook kan het de ontwikkeling van een kind vóór en na de geboorte ernstig verstoren. In sommige gevallen wordt de baby met lichamelijke afwijkingen geboren. Lukt het je niet om te stoppen met het gebruik van drugs, vraag dan advies van je huisarts of schakel andere hulp in. Kijk op de website van het Trimbos instituut voor meer informatie over drugs en zwanger worden.
Medicijngebruik
Als je in verwachting bent is kun je niet alle medicijnen gebruiken. Sommige medicijnen kunnen schadelijk zijn voor het kindje. Overleg met ons of je medicijnen ook in de zwangerschap gebruikt kunnen worden. Mogelijk kan de huisarts je een alternatief middel voorschrijven. Soms kan een homeopathisch middel ook klachten verminderen. Geef ook altijd aan de apotheek door dat je zwanger bent. Bij hoofdpijn die niet meer dragelijk is mag je bij uitzondering een paracetamol gebruiken. Bij een blaasontsteking kan een huisarts ook antibiotica voorschrijven die geschikt is in de zwangerschap. Gebruik in de zwangerschap alleen medicijnen na overleg met de huisarts of verloskundige, dus niet op eigen initiatief. Laat het ons ook altijd weten wat je voorgeschreven hebt gekregen. Als een tandarts het nodig vindt om je te verdoven mag dat. Geef wel altijd aan de tandarts door dat je zwanger bent.
Wil je meer informatie over medicatie in de zwangerschap of tijdens borstvoeding? Kijk dan op de site van Lareb of download hun app Medimama: klik hier
Werk
As je zwanger bent kan het werken soms erg zwaar vallen. Zeker bepaalde beroepen staan er om bekend dat lang doorwerken vaak moeilijk gaat. Voor deze beroepen is ons advies om het zwangerschapsverlof bij 34 weken in te laten gaan in plaats van door te werken tot 36 weken. Het betreft vooral beroepen waar je lang bij staat, beroepen in de zorgverlening en/of met onregelmatige diensten, met veel stress, met deadline, en waarbij je veel moet reizen of lange dagen maakt.
In je C.A.O. staat vaak ook beschreven vanaf wanneer zwangeren geen nacht- of avonddiensten meer hoeven te werken. Mocht het werk je zwaar vallen of als je vragen hebt over je arbeidsomstandigheden neem dan contact op met je bedrijfsarts. Vaak staat er ook informatie in je C.A.O. over de mogelijkheid van het geven van borstvoeding of kolven op het werk. Als je weer gaat werken na de bevalling moet je in de gelegenheid gesteld worden om borstvoeding voort te kunnen zetten.
Lees meer info in de folder “Kinderen krijgen? Denk na over risico’s op uw werk”: klik hier
Sporten
In principe is het in de zwangerschap toegestaan om te sporten. Je kunt van sporten geen miskraam krijgen. Vaak zie je wel dat je je tempo moet aanpassen aan je zwangerschap. Je kunt sneller moe zijn, je conditie verandert, je kunt hartkloppingen krijgen, kortademig zijn, harde buiken krijgen. Dit komt omdat er veel energie naar je zwangerschap gaat. Veel vrouwen zijn gewend om lekker te sporten. Luister in de zwangerschap altijd goed naar signalen die je lichaam je geeft. Gaat het sporten prima, ga er dan lekker mee door. Vaak weet je zelf het beste of de manier waarop jij je sport beoefend nog wel verantwoord is. Een goede conditie helpt je ook tijdens de zwangerschap, bevalling en bij het herstel na de bevalling.
Röntgenonderzoek (straling)
Mocht het noodzakelijk zijn om een röntgenonderzoek te laten verrichten, vermeldt dan duidelijk dat je zwanger bent. Soms kan het onderzoek uitgesteld worden tot na de bevalling. Als het echt nodig is kan de baarmoeder afgeschermd worden. De baby krijgt dan zo weinig mogelijk straling.
Cytomegalo virus
CMV wordt doorgegeven via direct en indirect contact met besmette lichaamsvloeistoffen zoals met name speeksel, urine, sperma, moedermelk en bloed. Meestal verloopt het zonder symptomen maar soms is er koorts en moeheid. Vooral jonge kinderen scheiden CMV langdurig (jaren) in hoge mate uit in urine en speeksel. Met het toenemen van de leeftijd neemt frequentie en mate van uitscheiding af. In een thuissituatie met jonge kinderen is overdracht van CMV moeilijk te vermijden maar door goede handhygiëne kan de blootstelling verminderd worden, dit omdat besmetting voornamelijk via de slijmvliezen verloopt. Het advies aan zwangeren is:
- Een goede handhygiëne bij contact met speeksel en urine van jonge kinderen
- Contact met speeksel van jonge kinderen vermijden door geen voedsel, speentjes, bestek en bekers te delen.
Meer informatie klik hier.
Contact met lammeren / geiten
Schapen en geiten kunnen besmet zijn met Coxiella burnetii (Q-koorts), Listeria monocytogenes of Chlamydophila abortus. Deze ziekteverwekkers kunnen niet alleen bij de dieren een miskraam veroorzaken, maar ook bij de mens. De ziekteverwekkers kunnen bij dieren aangetoond worden in het vruchtwater, de vrucht, het bloed, de nageboorte(s) en de melk. Ook de omgeving (stro) van het dier kan besmet zijn. Werk je met deze dieren of wil je bijvoorbeeld naar de kinderboerderij dan is dit het advies:
- Vermijd tijdens de zwangerschap contact met dieren die gaan bevallen.
- Vermijd tijdens de lammerperiode contact met geiten en schapen.
- Vermijd contact met dieren als er miskraam-problemen zijn op het bedrijf
Voor meer informatie klik hier.
Vakanties
Als je zwanger bent kun je gerust op vakantie gaan. Doorgaans wordt aangeraden een vakantiebestemming te kiezen waar goede medische zorg aanwezig is, mochten zich onverhoopt complicaties voordoen. In verre, tropische landen is dat niet altijd het geval.
Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt geen bezwaar. Vliegmaatschappijen willen echter geen vrouwen vervoeren die langer dan ongeveer 34 weken zwanger zijn. Zij vragen dan ook om een zwangerschapsverklaring waar de uitgerekende datum op staat. Deze verklaring kun je ons op het spreekuur vragen. Ook is het verstandig om altijd je mapje met zwangerschapspapieren mee te nemen op vakantie.
Vakanties op grote hoogte (in de bergen) worden ontraden. Door de afnemende zuurstofspanning van de lucht is er minder zuurstof beschikbaar. Het advies is om niet langdurig hoger dan 2150 meter te verblijven.
Op vakantie gaan hoort ontspannen te zijn! Zorg er voor dat je niet te veel activiteiten inplant. Neem een fijne middag-siesta om lekker uit te rusten!
Warmte/Zon
Of een hoge omgevingstemperatuur in de zwangerschap kwaad kan, is niet bekend. Mogelijk is het verstandig om tijdens de zwangerschap langdurig hete baden, saunabezoek of zonnebank te vermijden.
- De zonnebank en buiten zonnen kan een zwangerschapsmasker (bruine verkleuring van de gezichtshuid) veroorzaken of verergeren. Zonnebrandcrèmes met een hoge factor beschermen hier niet tegen. Het is dan ook verstandig om zonlicht te mijden d.m.v. een hoedje, grote zonnebril en/of parasol.
- Zorg dat je voldoende drinkt. Zeker 2 liter vocht op een warme dag is aan te raden. Zorg dat je een heldere plas hebt, zoniet dan drink je nog te weinig. Denk evt. ook aan waterijs en meloen, komkommer om vocht tot je te nemen.
- Soms krijg je opgezette voeten/benen door de warmte. Leg daarom je benen zo vaak mogelijk omhoog. Ook kun je de achterkant van je bed omhoog doen door een kussen onder het matras te leggen. Hierdoor kan het vocht in de benen als je ligt gemakkelijker terugvloeien. Koele voetenbaden kunnen ook prettig zijn.
- Ga je naar het buitenland: drink zo veel mogelijk flessenwater, haal ijsblokjes uit je glas (vaak van kraanwater gemaakt). Vermijd voedsel van straatkramen. Koop liever verpakte ijsjes i.p.v. ijs uit machines, let op de hygiëne.
Schadelijke stoffen
Omdat er nog te weinig bekend is over de eventuele schadelijkheid van bepaalde stoffen is het advies om tijdens de zwangerschap zoveel mogelijk contact met de volgende stoffen te vermijden: verf op terpentinebasis, ongediertebestrijdingsmiddelen, chemicaliën (zoals foto-ontwikkelvloeistoffen) en lasergames. Van haarverf zijn tot nu toe geen schadelijke effecten bekend.
Gebit
Het is belangrijk je tandvlees en tanden gezond te houden tijdens de zwangerschap. Door hormoonveranderingen in de zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van ontstekingen in je mond (paradontitis). Het tandvlees gaat hierdoor sneller bloeden en is gevoeliger. Er zijn aanwijzingen dat ontsteking van het tandvlees kan leiden tot een vroeggeboorte en het krijgen van een vroege miskraam. Vrouwen met een slechte mondhygiëne hebben ook een grotere kans dat hun kinderen later meer last hebben van tandbederf. Maak zo nodig een extra afspraak bij de tandarts of mondhygiëniste. Een verdoving mag wel in de zwangerschap. Meld je zwangerschap altijd aan de tandarts.
Symptomen van tandvleesontsteking:
- Tandvlees is rood, gezwollen of bloedend
- Tanden zijn zeer gevoelig
- Slechte adem zonder aanwijsbare reden
- Verbeter je mondhygiëne
- Poets je tanden 2x per dag
- Floss elke dag of gebruik tandenstokers
- Ga 2x per jaar naar de tandarts
- Eet gezond en gevarieerd